10 نکته طلایی در مورد نان بدون جوش شیرین (1403)
1-رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) مي فرمايند:
أَكْرِمُو الْخُبْزَ وَ عَظِّمُوهُ، فَإِنَّ اللّه َ تَبارَكَ وَ تَعالي أَنْزَلَ لَهُ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ أَخْرَجَ بَرَكاتِ الْأَرْضِ مِنْ كِرامَتِهِ أَنْ لا يُقْطَعَ وَ لا يُوطَأ.
نان را گرامي داريد؛ زيرا خداوند تبارك و تعالي در آن بركاتي از آسمان و بركاتي از زمين قرار داده است و از گرامي داشتن نان اين است كه نه بريده و نه پامال شود.
نان بدون جوش شیرین: گامی به سوی سلامتی
چرا از جوش شیرین در نان استفاده می‌شود؟
جوش شیرین یا بی کربنات سدیم، یکی از افزودنی‌های رایج در تولید برخی انواع نان است. این ماده شیمیایی باعث پف کردن خمیر و ایجاد بافت نرم و اسفنجی در نان می‌شود. همچنین، فرآیند پخت نان را سرعت می‌بخشد.
مضرات استفاده از جوش شیرین در نان
با وجود مزایای ذکر شده، استفاده بیش از حد از جوش شیرین و یا استفاده از آن به جای مخمر طبیعی، می‌تواند عوارض جانبی ناخوشایندی داشته باشد که برخی از آنها عبارتند از:
تخریب ویتامین‌ها و مواد معدنی:
جوش شیرین می‌تواند برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در آرد را تخریب کرده و ارزش غذایی نان را کاهش دهد.
اختلال در دستگاه گوارش:
مصرف زیاد نان حاوی جوش شیرین می‌تواند باعث سوء هاضمه، نفخ و سوزش سر دل شود.
تغییر طعم نان:
استفاده بیش از حد از جوش شیرین می‌تواند طعم نان را تلخ و نامطبوع کند.
کاهش ماندگاری نان:
نان‌هایی که با جوش شیرین تهیه می‌شوند، نسبت به نان‌های تهیه شده با مخمر طبیعی، زودتر خشک و بیات می‌شوند.
افزایش جذب فلزات سنگین:
برخی مطالعات نشان می‌دهند که جوش شیرین می‌تواند جذب فلزات سنگین مانند کادمیوم، سرب و جیوه را در بدن افزایش دهد.
جایگزین‌های مفید برای جوش شیرین در نان
خوشبختانه، برای پف دادن خمیر نان، می‌توان از روش‌های سالم‌تر و طبیعی‌تری استفاده کرد که به سلامت بدن نیز آسیب نمی‌رساند. برخی از این جایگزین‌ها عبارتند از:
مخمر طبیعی:
مخمر طبیعی یا خمیر ترش، یک فرهنگ زنده از مخمرها و باکتری‌های اسید لاکتیک است که به صورت طبیعی در آرد وجود دارد. استفاده از مخمر طبیعی به نان طعم و عطر بی‌نظیری می‌بخشد و باعث بهبود هضم غذا می‌شود.
بیکینگ پودر:
بیکینگ پودر ترکیبی از جوش شیرین، اسید تارتاریک و نشاسته ذرت است. در مقایسه با جوش شیرین، بیکینگ پودر ملایم‌تر است و باعث ایجاد پف کمتری در نان می‌شود.
تخم مرغ:
تخم مرغ به دلیل وجود پروتئین و چربی، به پف کردن خمیر کمک می‌کند و به نان بافت نرم و لطیفی می‌دهد.
ماست:
ماست حاوی اسید لاکتیک است که به تخمیر خمیر کمک می‌کند و باعث ایجاد بافت نرم و اسفنجی در نان می‌شود.
2-پخت نان بدون جوش شیرین
نان بدون جوش شیرین به سادگی و در کمترین زمان تهیه می‌شود. طرز تهیه پخت نان داغ در بدون جوش شیرین یکی از آسان‌ترین راه‌های پخت نان در خانه است. معمولا این نان‌ها خیلی خوشمزه و پرطرفدار است. درست کردن این نان خیلی ساده است. با ما همراه باشید تا دستور پخت نان خانگی بدون جوش شیرین را انجام دهیم.
مزایای استفاده از نان بدون جوش شیرین
طعم بهتر:
نان‌های تهیه شده با مخمر طبیعی یا بیکینگ پودر، طعم طبیعی‌تر و دلپذیرتری دارند.
ارزش غذایی بالاتر:
این نان‌ها حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی بیشتری هستند و برای سلامتی مفیدترند.
هضم آسان‌تر:
نان‌های تهیه شده با مخمر طبیعی، به دلیل فرآیند تخمیر طولانی‌تر، راحت‌تر هضم می‌شوند.
ماندگاری بیشتر:
این نان‌ها نسبت به نان‌های حاوی جوش شیرین، ماندگاری بیشتری دارند.
3-مواد لازم نان:
- آرد کامل 2 لیوان
- نمک ۱ قاشق غذاخوری
- آب نیمه گرم ۱ لیوان
- خمیر مایه خانگی
- شکر ۱ قاشق غذاخوری
- روغن محلی یا زیتون ۳ قاشق غذاخوری
4-ابتدا برای خمیرمایه یک ظرف مناسب انتخاب کرده و خمیر مایه، شکر و آب نیمه گرم را مخلوط کرده و درب ظرف را گذاشته و ۱۵ الی ۳۰ دقیقه استراحت دهید تا خمیر مایه به عمل بیاید.
5-در مرحله بعدی آرد را الک کنید و نمک را با آن مخلوط کنید و سپس آنها را درون ظرفی ریخته و وسط خمیر را گود کنید تا خمیر مایه که در مرحله قبل آماده شده است را به همراه روغن محلی یا زیتون در گودی ریخته و کم‌کم آرد را با خمیر مایه ترکیب کرده و به مدت 15 دقیقه با دستی که چرب شده ورز دهید.
6-اگر خمیر چسبناک است و به دست می چسبد مقداری آرد اضافه کنید تا خیس بودن خمیر از بین برود و خمیر آماده شود.
7-در حالت کلی جهت فرآیند تخمیر خمیر، ظرف بزرگتری را انتخاب کرده و مقداری آرد کف آن بپاشید و خمیر آماده را اضافه کنید و پارچه‌ای تمیز روی آن بکشید و در دمای محیط به مدت تقریبی یک ساعت استراحت دهید تا خمیر پف کند و آماده پخت شود.
8-سطحی صاف برای پهن کردن خمیر را آرد پاشی کنیم و سپس چونه دلخواه از خمیر را جدا کرده و با وردنه به اندازه‌ای که نیاز است خمیر را پهن می‌کنیم و سعی می‌کنیم تا به شکلی که زیبا باشد خمیر را پهن کنیم و اگر تمایل داشتید می‌توانید روی آن را با موارد دلخواه رومال کنید.
9-یک پیشنهاد برای رومال، استفاده از ترکیب سه قاشق آرد با یک لیوان آب را در ظرفی ریخته و بر روی شعله ملایم کمی بپزید تا غلیظ شود می توان این ترکیب غلیظ شده را با افزودنی هایی مانند دارچین یا زعفران و یا به صورت ساده روی خمیر بمالید.
10-جهت پخت روی قالب فر یا تابه را با اندکی روغن چرب کنید و داخل فر که از 10 دقیقه قبل گرم کرده ایم با دمای 180 درجه سلسیوس بمدت 20 تا 30 دقیقه یا تابه را روی شعله اجاق قرار داده تا به خوبی داغ شود و سپس خمیر را پهن کرده و روی شعله ملایم قرار میدهیم تا یک طرف آن بپزد و سپس طرف دیگر آن را می‌پزیم. به همین ترتیب بقیه نان‌ها را پخته و بعد از پخته شدن داخل پارچه‌ای تمیز قرار دهید تا سرد و خنک شود.
نکات مهم برای تهیه نان بدون جوش شیرین
نوع آرد: از آردهای کامل یا سبوس‌دار استفاده کنید تا ارزش غذایی نان را افزایش دهید.
دمای آب: دمای آب برای فعال کردن مخمر بسیار مهم است.
زمان ورز دادن: خمیر را به اندازه کافی ورز دهید تا گلوتن فعال شود و بافت نان بهبود یابد.
تخمیر: به خمیر فرصت دهید تا به طور کامل تخمیر شود.
دمای فر: دمای فر را تنظیم کنید تا نان به طور یکنواخت بپزد.
نکات تکمیلی در مورد نان بدون جوش شیرین
برای پخت نان خانگی بدون جوش شیرین ، انتخاب نوع آرد و خمیر مایه و استراحت دادن آنها در طی مراحل پخت نان بوده که خیلی مهم است، تا حد امکان از آرد سبوس دار یا آرد کامل استفاده کنید (جهت دیدن خواص آرد سبوس دار اینجا کلیک کنید) اگر نان ها آن طور که باید مورد رضایت شما نشده، نگران نباشید چرا که بهترین سرآشپزها و نانوا ها روزی مثل شما بوده اند ، با کمی تکرار و پشتکار و کسب تجربه انشاالله به نتیجه مطلوب خواهید رسید.
نتیجه‌گیری
با توجه به مضرات استفاده از جوش شیرین در نان، بهتر است از جایگزین‌های سالم‌تری مانند مخمر طبیعی، بیکینگ پودر، تخم مرغ و ماست استفاده کنیم. این کار باعث می‌شود تا نان‌هایی سالم‌تر، خوشمزه‌تر و باکیفیت‌تر تولید شود.
کلمات کلیدی: نان بدون جوش شیرین، جوش شیرین، مضرات جوش شیرین، جایگزین جوش شیرین، مخمر طبیعی، بیکینگ پودر، نان کامل، تغذیه درست