چگونه در خانه نان کامل بپزیم؟ (1403)
نان کامل
نان کامل یا نان سبوس‌دار، نوعی نان است که از آرد گندم کامل تهیه می‌شود. اصطلاح "کامل" به معنای این است که در فرآیند تولید نان، پوسته گندم (سبوس) همراه با دانه‌های آرد استفاده می‌شود.
این نوع نان دارای مقدار بیشتری از فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی نسبت به نان‌های سفید معمولی است.
از مزایای مصرف نان کامل میتوان به کاهش خطر بیماری‌های قلبی، کنترل قند خون، بهبود گوارش، کاهش وزن و افزایش انرژی اشاره کرد. از طرف دیگر، نان‌های سفید که از آرد سفید تهیه می‌شوند، در فرآیند تولید فیبر و مواد مغذی طبیعی خود را از دست داده و برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی نیز از آنها حذف می‌شود.
بنابراین، مصرف نان کامل به عنوان یک گزینه سالمتر برای جلوگیری از بیماری‌ها و حفظ سلامتی بدن توصیه می‌شود.
تفاوت‌های تهیه نان کامل و نان سفید
تهیه نان کامل و نان سفید دارای تفاوت‌هایی است که میتوان به این نکات اشاره کرد:
1. مواد اولیه:
در تهیه نان کامل، از آرد گندم کامل که حاوی پوسته (سبوس) و سایر قسمت های گندم میباشد، استفاده می‌شود. اما در تهیه نان سفید، از آرد گندم تصفیه شده استفاده می‌شود که حاوی پوسته گندم نمی‌باشد.
2. محتوای مغذی:
نان کامل دارای مقادیر بیشتری از فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند آهن، منیزیم و روی است. این نان سبوس‌دار مفید برای سلامت دستگاه گوارش، کنترل قند خون و پیشگیری از بیماری‌های قلبی میباشد. از طرفی، نان سفید کمترین میزان پوسته گندم را داراست و بنابراین مقادیر کمتری از فیبر و مواد مغذی موردنیاز بدن را فراهم می‌کند.
3. سطح گلیسمیک:
نان سفید سریع تر هضم می‌شود و باعث افزایش شتاب قند خون می‌شود. از طرف دیگر، نان کامل به دلیل حاوی فیبر و مواد مغذی بیشتر، باعث افزایش کندی در هضم مواد غذایی و کنترل بهتر قند خون می‌شود.
سطح گلیسمیک یا شاخص قند خون
سطح گلیسمی نشان‌دهنده سرعتی است که یک نوع غذا یا نوشیدنی باعث افزایش قند خون می‌شود.
مواد غذایی با سطح گلیسمی بالا باعث افزایش سریع قند خون شده و سپس به میزانی سریع هم کاهش می‌یابد، در حالی که مواد غذایی با سطح گلیسمی پایینتر تدریجی‌تر قند خون را افزایش می‌دهند و پایدارتر هستند.
میزان سطح گلیسمی نان‌ها ممکن است بستگی به عوامل مختلفی داشته باشد، از جمله نسبت آرد، فیبر، چربی، پتاسیم و مواد معدنی دیگر. اما به طور کلی، نان کامل دارای سطح گلیسمی پایین‌تری نسبت به نان سفید میباشد.
نان کامل معمولا سطح گلیسمی کمتری دارد و باعث افزایش کندی و پایدارتر شدن قند خون می‌شود. برای مثال، نان تست نان کامل با سطح گلیسمی حدود 50-60 دارد، در حالی که نان سفید ممکن است دارای سطح گلیسمی حدود 70-80 باشد. این اختلاف نشان‌دهنده این است که نان کامل باعث افزایش کندی و پایدارتر شدن قند خون، نسبت به نان سفید می‌شود.
به هر حال، برای انتخاب گزینه‌های سالمتر و متناسب با نیازهای خود، می‌توانید با توجه به سطح گلیسمی مواد مصرفی خود را انتخاب کنید و به مواد غذایی با سطح گلیسمیک پایین تر توجه بیشتری داشته باشید.
به طور خلاصه، تهیه نان کامل از آرد گندم کامل باعث ارائه مواد مغذی بیشتری به بدن می‌شود در حالی که نان سفید فاقد بخش‌های مفید از دانه گندم میباشد. انتخاب نان کامل از جمله نان بربری خانگی به عنوان یک گزینه سالمتر و مفیدتر برای جامعه معمولا توصیه می‌شود.
پخت نان کامل
برای پختن نان کامل در خانه، می‌توانید از دستور پخت ساده زیر استفاده کنید:
مواد لازم:
- 2 پیمانه آرد کامل
- 1 قاشق چایخوری نمک
- 1 قاشق غذاخوری خمیر مایه (خمیر ترش)
- 1 قاشق غذاخوری روغن زیتون
- حداکثر 1.5 پیمانه آب گرم
طرز تهیه خمیر مایه (خمیر ترش) :
روش تهیه خمیر ترش نیاز به زمان و صبر بیشتری دارد. در ادامه یک دستور ساده برای تهیه خمیر ترش خانگی را برایتان ذکر می‌کنیم:
مواد لازم:
- یک فنجان آب گرم
- نصف فنجان آرد گندم کامل
- 1/4 قاشق چایخوری شکر
- دو قاشق غذاخوری آرد
. آرد کامل را در یک کاسه بزرگ بریزید و شکر را به آن اضافه کنید. سپس فنجان آب گرم را به تدریج به آن اضافه کنید و مواد را با هم مخلوط کنید.
. دو قاشق غذاخوری آرد را به تدریج و در طی دو یا سه روز به مخلوط اضافه کنید(در واقع هر روز یا قاشق آرد اضافه کنید تا به مرور و در طی سه روز خمیر ترش شود) و آن را هم زده و مخلوط کنید تا یک خمیر یکدست و بی عیبی تهیه شود.
. خمیر را برای حداقل 24 ساعت در یخچال نگه دارید تا فرم خمیر ترش شکل بگیرد. پس از تهیه خمیر ترش می‌توانید از آن برای پختن نان کامل استفاده کنید.
طرز تهیه نان کامل :
آرد را در یک کاسه بزرگ بریزید و نمک و خمیر مایه را به آن اضافه کنید.
. آب گرم را به تدریج با آرد مخلوط کنید تا تبدیل به خمیر سنگین شود. سپس آنها را مخلوط کرده و ورز دهید تا خمیر یکدست درست شود.
. خمیر را درون یک ظرف بزرگ قرار داده و با یک پارچه تمیز بپوشانید. این کار باعث حفظ رطوبت خمیر می‌شود.
. روغن زیتون را به خمیر اضافه کرده و آن را با دستهای خود به مدت 10-15 دقیقه ورز دهید تا خمیر لطیف و انعطاف‌پذیر شود.
. خمیر را به اندازه دلخواه کشیده و چونه درست کنید و آن را درون قاب فر بریزید.
. فر را در دمای 200 درجه سانتی‌گراد قبل از انداختن نان برای 20 دقیقه گرم کنید.
. بر روی نان شکل دلخواهتان را پیاده سازی کنید و درون فر گرم کرده بپزید تا روی نان طلایی شود.
برای پختن نان بدون استفاده از فر
می‌توانید از یک تابه یا قابلمه استفاده کنید. در زیر یک روش ساده برای پختن نان بدون فر برایتان توضیح داده‌ایم:
طرز تهیه نان بدون استفاده از فر:
. ابتدا تابه را روی حرارت متوسط گرم کنید.
. خمیر را با روش گقته شده آماده کنید
. خمیر را به شکل چونه های کوچک درآورده و روی سطح آرد پاشیده شده به شکل دایره‌ای یا مستطیل شکل دهید و بعد در تابه یا قابلمه گذاشته شود.
. نان را برای حدود 3-5 دقیقه در هر طرف سرخ کنید یا تا زمانی که سطح نان طلایی شود.
. وقتی نان آماده شد، از روی حرارت بردارید و در بشقاب سرو کنید.
با این روش ساده می‌توانید بدون استفاده از فر نان خوشمزه و با طراوت را پخت کنید و لذت ببرید.
روشی برای پخت
نانی که از آن تهیه کردید را در توستر قرار دهید و تحت حرارت قرار دهید تا پخته شود.
اگر توستر شما قابلیت تنظیم دارد، می‌توانید دمای آن را تا حداکثری بالا ببرید.
پس از مدتی مشاهده کنید که نان پخته و طلایی شده است. این طولانی‌تر از پختن در فر زمان می‌برد.
با دنبال کردن این مراحل، شما می‌توانید نان کامل خانگی و خوشمزه بپزید. حتما امتحان کنید و لذت ببرید!
اصلی ترین راهکار حفظ کیفیت نان بلافاصله بعد از پخت
اصلی‌ترین راهکار برای حفظ کیفیت نان بلافاصله بعد از پخت، آن را به درستی خنک کردن است. خنک کردن نان به درستی می‌تواند از خشک شدن زودرس، ترش شدن و از دست دادن طعم و بافت آن جلوگیری کند. برای خنک کردن نان به مرحله‌های زیر توجه کنید:
صبر کنید: ابتدا نان را به مدت حداقل 10 تا 15 دقیقه در قالب پخته شده بگذارید تا کمی سرد شود.
استفاده از قابلیت های فناوری: اگر دستگاه پخت نان شما دارای قابلیتی برای خنک کردن خودکار است، از این امکانات بهره ببرید.
استفاده از روکش: نان را از قالب خارج کرده و برای ادامه خنک شدن آن را بر روی یک روکش سیمی (به عنوان مثال، روی ریل) قرار دهید تا بتواند از تماس مستقیم با سطح سرد جلوگیری کند.
استفاده از سبدهای تهویه شده: برای خنک کردن نان، از سبدهای تهویه شده استفاده کرده و آن را در آن قرار دهید تا هوا به راحتی جریان پیدا کند و نان خنک شود.
این مراحل به شما کمک می‌کنند تا نان خنک شود و کیفیت آن حفظ شود تا لذت بردن از نان تازه پخته شما برای مدت طولانی‌تری ادامه پیدا کند.
نگهداری نان تازه
برای نگهداری نان تازه، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
1. پوشش نان: برای حفظ تازگی نان، بهتر است برای ذخیره کردن آن از یک پوشش محافظ استفاده کنید. می‌توانید از سفره پارچه نخی ،کاغذ مومی، سبد نان یا جعبه‌ای با درپوش استفاده کنید.
2. یخچال: اگر نمی‌توانید نان را در زمان کوتاه مصرف کنید، بهتر است آن را در یخچال قرار دهید تا تازگی آن حفظ شود. اما توجه داشته باشید که نان در یخچال سریع‌تر خشک می‌شود.
3. نگهداری در ظروف مناسب: برای نگهداری نان، از ظروف مناسب و بسته‌بندی مناسب استفاده کنید. ظروفی که هوا را به داخل نفوذ ندهند و نان را از تماس مستقیم با هوا محافظت کنند بهترین گزینه‌ها هستند.
4. گرم کردن مجدد: اگر نانتان خشک شده است، می‌توانید آن را درون فر یا مایکروویو گرم کنید تا دوباره نرم و لطیف شود.
با این روش‌ها می‌توانید نانتان را به خوبی نگهداری کنید و از تازگی آن برای مدت طولانی‌تر لذت ببرید.