7 خواص مهم جوانه ها برای بدن (2024)
شاید باور نکنید که چنین دانه گیاهی ارزانی، تا این حد از لحاظ غذایی ارزشمند باشد. اگر ملوانان اروپایی در قرن 18 میلادی سراغ جوانه‌های خوراکی حبوبات و غلات نمی‌رفتند تا جان خودشان را در برابر بیماری اسکوربورت (بیماری مربوط به کمبود ویتامین C) نجات دهند به‌طور حتم تا به امروز افراد دیگری فواید این بمب‌های مقوی را کشف نکرده بودند. جوانه‌ها، دانه‌های گیاهان خوراکی هستند که بدون خاک جوانه می‌زنند و برای خوردن آماده می‌شوند.
کارشناسان تغذیه می‌گویند جوانه‌ها، غنی‌ترین منبع آمینواسیدها (برای پروتئین)، ویتامین‌ها و مواد معدنی محسوب شده همچنین به دلیل فیبر کافی آنها را به عنوان میان‌وعده پیشنهاد می‌کنند.
در جوانه عدس و ماش دو ماده وجود دارد که وقتی وارد بدن می‌شود، سلول‌های سرطانی را به تدریج از بین می‌برد. جوانه سویا از لحاظ ارزش غذایی با گوشت رقابت می‌کند و ضررهای گوشت را نیز ندارد همچنین از لحاظ وجود ویتامین C، رقیب گوجه‌فرنگی است. جوانه‌ها با ویتامین و آمینواسیدهای‌شان شما را از سرماخوردگی و چاقی نجات می‌دهند و به هضم غذای شما بیشترین کمک می‌کنند. با آنها سالاد درست کنید و در تهیه سوپ‌ها یا پوره سبزیجات‌تان از آنها استفاده کنید. راه ساده‌تر آن است که آنها را داخل یک پیاله بریزید و با کمی چاشنی میل کنید.
جوانه نخود؛ ضدعفونی‌کننده زخم‌ها
مواد معدنی موجود در دانه نخود هنگام جوانه زدن به میزان حداقل پنج‌برابر افزایش می‌یابد و هر جوانه کوچک تبدیل به یک بمب ویتامین C و B می‌شود که بسیار انرژی‌زاست. جوانه نخود سرشار از پروتئین است و در برخی غذاهای خاورمیانه، مدیترانه‌ای و. . . استفاده می‌شود. از فواید درمانی این جوانه انرژی‌بخش می‌توان به ضدعفونی‌کنندگی، محرک ادرار، مفید برای معده و کرم‌زدا بودن آن اشاره کرد.
از طرف دیگر نخود هنگام جوانه زدن نرم‌تر و قابل هضم‌تراست. جوانه نخود را می‌توان به صورت خام یا بخارپز استفاده کرد. برای بخارپز کردن نباید مدت پخت بیش از 15دقیقه باشد. جوانه نخود در سوپرمارکت‌های بزرگ محله‌ها به فروش نمی‌رسد و بسیار مطمئن‌تر است که خودمان آن را سبز کنیم.
جوانه عدس؛ محافظ قلب شما
جوانه عدس تمامی هشت اسیدآمینه ضروری مورد نیاز بدن را دارد ولی کارشناسان تغذیه ترکیب جوانه عدس با ذرت، گندم یا برنج را پیشنهاد می‌دهند به دلیل اینکه کیفیت پروتئینی، جوانه عدس را بهتر می‌کند. جوانه عدس دارای ویتامین A، C، خانواده ویتامین‌های B، فولیک‌اسید، اینوزیتول، برم، کلسیم، کلر، مس، آهن، منیزیم، پتاسیم و پروتئین است.
جوانه عدس مغذی بوده و خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد. همچنین تصفیه کننده خون و کاهنده قند خون است. این جوانه بامزه به شست‌وشو و تحریک کلیه‌ها، سیستم غدد فوق‌کلیوی، به تقویت قلب و عروق، افزایش انرژی و قدرت حیاتی کمک می‌کند. میزان فیبر محلول در جوانه عدس در مقایسه با دانه عدس به میزان 300درصد افزایش می‌یابد. فیبر محلول در آب موجود در جوانه عدس به کاهش کلسترول، فشار خون، قند خون و تنظیم میزان انسولین خون کمک می‌کند. از کجا جوانه عدس را تهیه کنیم؟ کافی است سری به فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزنید.
جوانه ماش؛ انرژی‌زای طبیعی
امروزه یکی از جوانه‌های محبوب، جوانه ماش است که همیشه در سوپرمارکت‌ها یافت می‌شود و در مرحله بعد طعم و تردی آن را در غذاهای چینی و هندی می‌توانید تشخیص دهید. جوانه ماش ترد و خوشمزه است و طعم آن کمی به شیرینی می‌زند از مزیت‌های آن این است که هضم آن نسبت به ماش پخته‌شده راحت‌تر است.
دو کشور پرجمعیت آسیا یعنی چین و هند نیز در آشپزی و موارد درمانی از جوانه ماش استفاده می‌کنند. مصارف درمانی جوانه ماش سم‌زدایی بدن و خاصیت مدر بودن است. جوانه ماش نیز مانند جوانه‌های دیگر سرشار از ویتامین C است که این مقدار در ماش پخته وجود ندارد. جوانه‌های ماش برخلاف دیگر سبزیجات که هرچه بیشتر رسیده می‌شوند خواص تغذیه‌ای آنها کاهش می‌یابد، خواص خود را تا زمانی که به مصرف برسد حفظ می‌کنند.
جوانه آفتابگردان؛ حافظ سیستم عصبی
دانه‌های آفتابگردان جزء ساده‌ترین و سریع‌ترین دانه‌هایی است که به‌راحتی جوانه می‌زند اما به محض اینکه دانه‌ها جوانه زد باید آنها را مصرف کرد یا پس از حدودا سه روز آن را همراه جوانه و برگ‌های روییده از آن به اندازه دو یا سه سانتی‌متر مورد استفاده قرار داد. جوانه دانه آفتابگردان سرشار از ویتامین‌های B ، پروتئین گیاهی، اسیدهای‌آمینه چرب ضروری و مفید است.
روغن یا جوانه آفتابگردان در سلامت سیستم عصبی، قلبی – عروقی و دستگاه گوارش نقش بسزایی دارد. دانه‌های جوانه‌زده را در ظرف مشبک یا کیسه پارچه‌ای قرار داده روزانه آنها را نمدار یا آبکشی می‌کنند تا جوانه‌ها تازه و مرطوب باقی بمانند. جوانه آفتابگردان از آن دست جوانه‌ها نیست که عموم با آن آشنایی داشته باشند. اکثرا به عنوان تخمه از آن استفاده می‌کنند و برای لذت بردن از فواید این جوانه خودتان در خانه و شرایط پاکیزه و ساده این جوانه را سبز کنید.
جوانه گندم؛ دشمن سرطان و چاقی
و در آخر یکی از جوانه‌هایی که طرفداران بسیاری دارد و عموما با آن آشنایی دارند جوانه گندم است. چرا جوانه گندم پرطرفدار است؟ به دلیل اینکه هم مصرف خوراکی دارد و هم از آن ماسک تولید می‌شود و هزار و یک فایده دارد که تنها چند دانه آن را می‌شماریم؛ اول از همه سلنیوم و منیزیم موجود در جوانه گندم در پیشگیری از ابتلا به انواع سرطان موثر شناخته شده است. دومین فایده این است که به اعتقاد برخی از متخصصان پوست، مو و زیبایی، جوانه گندم در درمان ریزش مو، رفع شوره سر و رفع انواع جوش صورت و ناراحتی پوستی موثر است.
سومین فایده جوانه گندم اینکه کسانی که از یبوست، خستگی و بی‌حالی، کلسترول بالا و دردهای عضلانی رنج می‌برند، باید از این ماده غذایی کمک بگیرند و در آخر اگر می‌خواهید لاغر شوید، پودر جوانه گندم را همراه با ماست یا سالاد کاهو 10 دقیقه قبل از صرف غذا و اگر می‌خواهید چاق شوید، آن را 10 دقیقه بعد از غذا میل کنید. جوانه گندم به دلیل مصرف‌کننده بسیاری که دارد در اکثر سوپرمارکت‌های بزرگ در بسته‌های آماده به فروش می‌رسد.
جوانه شبدر؛ همراه سلامت پوست شما
جوانه شبدر را دست‌کم نگیرید، مصرف این جوانه را اکثر پزشکان خیلی زیاد توصیه می‌کنند. جوانه شبدر به تنهایی یک دکتر پوست است و مصرف آن پوست‌تان را جوان می‌کند. از دیگر خواص شبدر برای شما خاصیت تصفیه‌کنندگی و تنظیم فعالیت‌های کبدی است که در نهایت باعث طراوت و شادابی پوست صورت می‌شود.
از جوانه شبدر می‌توان برای درمان پرفشاری خون نیز استفاده کرد. شبدر و جوانه آن سرشار از ویتامین‌هایی مانند A، C و همین‌طور آهن و کلسیم است. بررسی‌ها نشان می‌دهد مصرف جوانه شبدر برای آرامش اعصاب بسیار مفید است و مصرف آن به‌ویژه به زنان میانسال که در آستانه یائسگی قرار دارند، توصیه می‌شود. جوانه شبدر از آن‌دست جوانه‌هایی است که بعضی شرکت‌ها در بسته‌بندی پاکیزه و آماده آن را به بازار ارائه کرده‌اند.
چطور جوانه سبز کنیم؟
حتما تا به حال پیش آمده که سبزه عید را خودتان سبز کنید. برای سبز کردن جوانه باید دانه‌ها را از شب تا صبح در آب خیس کنید و آن را در جای نیمه‌گرمی قرار دهید. پس از خیساندن و آبکش کردن، آن را به آرامی زیر شیر آب بگیرید و سپس بگذارید در همان آبکش، کاملا آبش جدا شود تا نپوسد. آن را در شیشه یا سینی کوچک بریزید و پارچه مرطوبی روی آن بکشید و هر صبح و شب عمل شستن (به آرامی) و آبکش کردن را تکرار کنید. در تابستان وقتی هوا خیلی گرم است عمل شستن را سه‌بار در شبانه‌روز تکرار کنید.
در تمام این مدت ظرف را در محلی تاریک و نسبتا گرم نگاه دارید. توجه کنید باید اندکی آب در انتهای دانه‌ها وجود داشته باشد. اگر حرارت محیط حدود 22 درجه سانتی‌گراد و محل آن تاریک باشد، دانه خیلی زود جوانه می‌زند. بسته به نوع دانه، بین سه تا پنج روز و گاهی بیشتر می‌توانید جوانه را از تاریکی درآورید و پشت پنجره رو به آفتاب بگذارید. جوانه را همیشه مرطوب نگاه دارید تا اندکی بیشتر رشد کند. پس از یک تا دو روز ماندن جلوی نور خورشید، جوانه آماده مصرف است.
با هر یک از حبوبات می توانید جوانه سبز کنید، کافی است کمی خلاق باشید
از همین حالا این مواد غذایی را به سبد غذایی خانواده تان وارد کنید. این سبزیجات مغذی برای هر سنی ، کودک تا سالمند می‌تواند موثر باشد. ضمن آنکه علاوه بر جوانه های ذکر شده، جوانه ها، سبزیجات ماندگاری هستند. آنها را می توانید در ظروف در بسته در یخچال به مدت یک هفته نگهداری کنید.
.