سمپاشی ساس
فيزيوژي ساس هاي تخت خواب
حشرات بالغ 5-4 ميليمتر طول دارند بدنشان بيضي شکل است و هنگامي که خونخواري کرده باشند بدن کشيده تر بنظر مي رسد و رنگ آنها قرمز يا قهوه اي است و اگر خونخواري نکرده باشد برنگ زرد با قهوه اي کم رنگ ديده مي شوند. بر روي سر 1 جفت آنتن 4 بندي ، قطعات دهاني گزنده و مكنده به صورت خرطوم و 1 جفت چشم در طرفين سر مشاهده مي شود . سينه از 3 بند تشکيل شده که بند اول بزرگتر از 2 بند ديگر است . به هر بند سفيد 1 جفت پاي کشيده و بلند ، استوانه اي متصل است وروي بند دوم و سوم سينه 1 جفت بال تحليل رفته به صورت دو بالشتك مشاهده مي شود شکم از 8 بند تشکيل شده است که بند انتهايي شکم در نرها کشيده تر ومجهز به يک عضو تيز بنام penis است . بر روي بدن پوشش کم پشتي از موهاي ظريف ديده مي شود.
عادات و رفتار شناسي ساسهاي تخت خواب
هر 2 جنس نر و ماده خونخوارند وبر روي انسان تغذيه ميکنند و در صورت عدم دسترسي به انسان از خون حيوانات مختلف مانند خرگوش ، موش ، خفاش ، مرغ و خروس و پرندگان ديگر به عنوان غذا استفاده ميکنند ساسها مي توانند گرسنگي را براي مدت طولاني تحمل کنند از اين جهت مي توانند در ساختمانهاي قديمي خالي از سکنه به حيات خود ادامه دهند. ساسها معمولا هنگام شب و قبل از طلوع آفتاب خونخواري مي کنند و اگر خيلي گرسنه باشند روزها نيز مبادرت به خونخواري مي نمايد. مدت خونخواري 5-4 دقيقه است ساسها روزها در نقاط تاريک مانند شکاف درزها ، وسايل منازل ، ديوارها، سقف ها ، درزيرکاغذ ديواري ، لابلاي کفپوش هاي چوبي ، فضاي بين تشک و تختخواب ، درزهاي تشک و بالش و رختخواب مخفي مي شوند. ساسها به طور دسته جمعي زندگي ميکنند به تعداد زياد در يک محل يافت مي شوند ساس ماده حداکثر 500 تخم در طول عمر خود مي گذارد. بازشدن تخم ها در شرايط مطلوب در طول 1 هفته صورت ميگيرد ولي اگر دما پايين تر از 14 درجه سانتيگراد باشد تخم ها شکفته نمي شوند. ساسها (متامرفوز) يا دگرديسي ناقص دارند بعد از شکفته شدن تخم نوزادي که از تخم خارج مي شود کاملا شبيه به بالغين است فقط اندازه کوچک و به رنگ زرد است که نمف ناميده مي شود ساسها 5 مرحله نمفي دارند و در هر مرحله بايستي يک يا چندبار خونخواري کند و پس از رشد جلد اندازي نمايد و به مرحله ديگر وارد شود. ساسها از خود ماده اي با بوي خاص ترشح مي کنند که در خانه هاي آلوده بوضوح احساس مي شود. وجود لکه هاي قهوه اي يا سياه روي ملحفه ، لباس ، ديوار و کاغذ ديواري نشان دهنده وجود ساس در محل ميباشد .
با بازديد شکافها ، درزها كه محل اختفاي ساس ها است ، ديدن ساسهاي بالغ زنده ، نمف و يا پوسته جلدآنها ، وجود ساس در محل اثبات مي شود.
ساسها قدرت انتشار محدودي دارد و انتشار آنها از طريق حرکت صورت مي گيرند0 چون حرکت آنها آهسته است مگر هنگامي که تحريک شوند . ساسها بطور معمول با وسايل منزل ، فرش ، وسايل خواب ، لوازم چوبي دست دوم ، چمدان ، کتاب و … از محلي به محل ديگر وارد شده و به راحتي منتشر مي شوند.
اهميت پزشکي و مبارزه با ساس هاي تخت خواب
آزار گزش – عکس العمل افراد نسبت به گزش ساسها متفاوت است و ممكن است از خارش جزيي
تا حساسيت هاي بسيار شديد بروز نمايد.
ساسها به سبب داشتن خرطوم سخت و بلند از روي لباس و ملحفه نيز خونخواري ميکنند
2- در انتقال هپاتيت B مي توانند نقش داشته باشند.
3- چون ممكنست به صورت دسته جمعي بر روي افراد خونخواري نمايند ايجاد کم خوني و کمبود آهن در بچه ها مي نمايد
4-به جز موارد فوق ساسها بيماري خاصي را منتقل نمي کنند.
پيشگيري در برابر ساس هاي تختخواب
1- هنگام خريد لوازم چوبي دست دوم کليه شکافها و درزها بازديد شود.
2- هنگام خريد فرش ، پشتي (دست باف و ماشيني) دست اول و دوم دقت شود و بازديد بعمل آيد.
3- هنگام مسافرت قبل از استقراردر محل فرشها ، رختخواب ها ، کمد لباس و ..بازديد شود تا از عدم وجود ساسها اطمينان حاصل شود.
مبارزه و اقدامات کنترلي ساس تخت خواب
سمپاشي کف اطاقها ، ديوار،کليه درزها و شکافهاي موجوددر منازل ، وسايل منازل با استفاده از سموم بهداشتي و بي خطر با کارايي مناسب
2- سمپاشي لوازم خواب تشک ، خصوصا” لوازم خواب بچه ها
3- استفاده از دستگاه هاي الکتريکي دور کننده حشرات براي دور کردن ساسها خصوصا دراطاق کودکان.
4- استفاده از دستگاه هاي الکتريکي دور کننده حشرات در ساختمان هاي آلوده به مدت طولاني