چگونه درخت گیلاس بکاریم؟ (1402)
خاک مناسب برای گیلاس
خـاک مناسـب گیلاس و آلبالـو برای اینکه بدانیم چگونه درخت گیلاس بکاریم؟ بایـد بـه صورت یـک بسـتر لومی (نوعی خاک است که بخش عمده آن از ترکیب ماسه و لای (سیلت) و مقدار کمی رس پدید آمده باشد. بر پایه وزن، ترکیب کانی‌های ماسه، رس و لای در این نوع خاک به ترتیب حدود ۴۰، ۴۰ و ۲۰ درصد است.) بـا خاصیـت جذب آب خـوب و حداقل یـک متـر عمـق، دارای زهکشـی مناسـب امـا بـا ظرفیت خـوب نگهداری آب باشـد.
سیسـتم های ریشـه ای گیلاس و آلبالـو به زهکشـی ضعیف یـا خاکهای مرطوب حسـاس انـد. در خاکهای مرطـوب منافذ خاک کاملا بـا آب پـر می-شـوند و در صورتـی که منافذ هوا نیز با آب پر نشـده باشـند، فقـط منافذ کمی وجـود خواهند داشـت که حـاوی هوا خواهنـد بود.
آب در مقایسـه بـا هـوا، اکسـیژن کمتـری را در اختیـار گیـاه قـرار می دهد و این اکسـیژن نیـز به کندی در خـاک منتشـر می شـود زیـرا این انتشـار از طریق مجـاری بین ذرات خـاک صورت می گیـرد. وقتی منافذ خـاک پـر آب می شـوند، از مقـدار اکسـیژنی کـه بـرای تنفـس ریشـه حیاتـی و لازم اسـت، مقـدار بسـیار نا چیزی باقی می ماند.
زمان کاشت
زمـان کاشـت درختـان بـا توجـه بـه آب و هـوا در مناطق مختلـف، متفـاوت است. به طـور کلـی در زمـان اسـتراحت گیاه میتـوان اقدام به کشـت نهال گیلاس و آلبالو نمود. معمـولاً در مناطق سـرد معتـدل یـا مناطق سـردی که زمسـتانهای سـخت دارند در فصـل زمسـتان درختان میـوه عموما در حال اسـتراحت هسـتند و در ایـن مناطـق در اواخـر پاییـز یـا اواخر زمسـتان قبل از بیدار شـدن درخـت میتوان اقدام به کشـت نمود. اگر سـرمای زمسـتان به اندازهای شـدید نیسـت که خطر یخبندان زیاد و سـرمازدگی ریشـه نهـال باشـد، کشـت درخـت در اواخـر پاییز مناسـبتر اسـت زیرا موجـب جلو افتـادن رشـد نهال در سـال بعـد میشـود.
حرارت
گیلاس و آلبالـو جـزو میوه هـای مناطـق معتدلـه هسـتند و لـذا نیازمنـد یـک فصـل رشـد گـرم و یک دورهی خـواب زمسـتانی می باشـند. هـم چنین ایـن درختان بـرای باردهی و رسـیدن میوه هایشـان نیازمند یـک فصـل رشـد نسـبتاً کوتـاه عـاری از یخبنـدان و بارندگی هسـتند. (بارش بـاران در طول فصل برداشـت باعـث عارضـه ی تـرک خوردگـی میوه هـای گیلاس می شـود.)
نور
گیلاس و آلبالـو بـرای گل انگیـزی به طول روز حسـاس نیسـتند و تنهـا اثر این عامل روی آنهـا، کمتر و یا بیشـتر کـردن دوره فتوسـنتز اسـت. بـر خلاف طول روز، شـدت نور در رشـد و بـاروری درختان موثر اسـت.
تغییـر دادن شـدت نـور در سـطح بـاغ کاری غیر عملی اسـت و تنهـا راه نور رسـانی کافی بـه داخل درخت، دادن شـکل و تراکـم مناسـب بـه شـاخ و بـرگ آن اسـت. از اثـرات بسـیار مهم نـور در درختان میـوه، ایجاد رنـگ خاص در میوه آنهاسـت.
آب
بـر اسـاس یـک قاعده کلـی، هر گاه منطقـه ای دارای بیـش از 700 میلیمتر باران سـالیانه بـا پراکندگی یکنواخـت باشـد بـرای پـرورش درختـان میـوه به صـورت دیم مناسـب اسـت.
در نقاطی کـه باران سـالیانه 500 تـا 700 میلیمتـر باشـد معمـولاً 1 تـا 3 نوبت آبیاری تابسـتانه لازم اسـت و مناطقی کـه کمتر از 500 میلیمتـر بارندگـی داشـته باشـند نیـاز به آبیـاری مرتب در سراسـر فصل رشـد دارنـد.
اکثر قریب بـه اتفاق نقـاط ایـران بـه اسـتثنا کرانه هـای دریـای خـزر، در گـروه سـوم قـرار دارنـد و در آنهـا تنها گیاهان بسـیار مقـاوم در برابـر کـم آبـی را می تـوان به صورت دیـم پـرورش داد و بقیه میوه ها نیـاز به آبیاری مرتـب دارند.
نوع پایه
پایـه ای کـه پیونـد روی آن انجـام میگیرد در تعیین فاصله کاشـت موثر اسـت. پیونـد گیلاس روی پایـه پاکوتـاه منجر به کاهش رشـد رویشـی و پاکوتاهی شـده و بنابرایـن میتوان در صورت اسـتفاده از ایـن پایه هـا فواصل کاشـت را کاهش داد.
بـا توجـه به مـوارد فوق انتخاب فاصله کشـت در باغهای گیلاس کشـور تحت تاثیـر فاکتورهای متعددی اسـت ولـی در حـال حاضـر در باغهـای قدیمـی گیلاس کـه ارقـام روی پایه هـای بـذری عمدتـا آلبالو تلخ پیونـد شـده اند فاصله مورد اسـتفاده 6×6 یا 5×6 اسـت. این فاصلـه در صورت اسـتفاده از پایه های پاکوتـاه و یـا مدیریـت صحیح هـرس، تربیت، تغذیـه و آبیاری میتوانـد بـه 4×5 و 3×4 کاهش یابد.
اطلاعات در زمینه اینکه چگونه درخت گیلاس بکاریم؟ بسیار است که برای افراد مبتدی کمک کننده خواهد بود.
ارزش غذایی و دارویی
میـوه گیلاس منبـع سرشـار از پتاسـیم میباشـد. از ترکیبـات موجـود در گوشـت میـوه گیلاس مـی توان بـه اسـید مالیک، اسـید سـیتریک، ویتامیـن A ،ویتامین،B1 ویتامین،B2 کلسـیم، فسـفر، آهن و .... اشـاره کرد.
از خـواص دارویـی گیلاس میتـوان به اثـر آن در بهبود درد مفاصل و تصلب شـرائین، نرم کردن سـینه، ضدعفونـی کـردن معـده، از بیـن بـردن تخمیـر معده و یبوسـت اشـاره نمود.
بـرای مرض چاقـی یک غذای ایـده آل اسـت و دم کـرده دم میوه گیلاس شـهرت جهانی دارد. گیلاس می تواند به جای مسکنهایی مثل آسپیرین و حتی ژلوفن استفاده شود. گیلاس خاصیـت ضـد التهابـی دارد و میگـرن را تسـکین میدهـد. تنظیـم سـیکل خـواب کـودک و سـم زدایی از بـدن از خـواص بـی نظیـر آن اسـت.
خواص مشترک آلبالو و گیلاس
به طور خلاصه آلبالو و گیلاس دارای خواص زیر می باشند:
- دارای مقدار زیادی مواد قلیایی هستند و اسیدیته خون را کاهش میدهند.
- نوع سیاه رنگ این میوه ها دارای مقدار زیادی آهن است و برای کم خونی مفید می باشد.
- برای کاهش درد مفاصل و روماتیسم بسیار مفیدند.
- برای کاهش درد نقرس مفید اند چون میزان اسید اوریک را کاهش میدهند.
- غنـی از آنتی اکسـیدان هسـتند در نتیجـه بـرای پیشـگیری از سـرطان و بیماریهـای قلبـی مفیـد می باشـند.
- منبع غنی ملاتونین هستند. ملاتونین هورمونی است که به صورت طبیعی در بدن هست و در مغز انسان ترشح می‌شود که نقش مهمی در تنظیم ساعت خواب و بیداری بدن دارد.
- برای رفع کمخوابی، جلوگیری از واریس رگها، کاهش التهاب بدن و نیز کاهش کلسترول خون مفیدند.